Theo kết quả Điều tra NC&PT, năm 2023, Việt Nam có tổng cộng 173.041 nhà nghiên cứu, trong đó có 27.302 tiến sĩ, chiếm 15,78% tổng số nhân lực NC&PT. Lực lượng nghiên cứu chủ yếu tập trung ở trình độ thạc sĩ với 67.777 người (39,1%) và đại học với 62.025 người (35,8%). Các nhà nghiên cứu phần lớn hoạt động trong khu vực Nhà nước (chiếm 82%).

Xét theo khu vực kinh tế, trong tổng số 173.041 nhà nghiên cứu, có 141.739 người thuộc khu vực Nhà nước, 26.756 người thuộc khu vực ngoài Nhà nước, và 4.546 người trong khu vực có vốn đầu tư nước ngoài. Ở từng nhóm trình độ, tiến sĩ tập trung chủ yếu ở khu vực Nhà nước với 25.614 người; thạc sĩ cũng chiếm tỷ trọng lớn nhất tại khu vực này (63.551 người); còn ở nhóm đại học và cao đẳng, lực lượng nghiên cứu phân bổ nhiều hơn sang khu vực ngoài Nhà nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

Theo khu vực tổ chức thực hiện, các cơ sở giáo dục đại học là nơi tập trung đông đảo nhất đội ngũ nghiên cứu, với 80.181 nhà nghiên cứu, chiếm gần một nửa tổng số cả nước. Tiếp theo là khu vực doanh nghiệp với 32.409 nhà nghiên cứu (18,7%), và các tổ chức NC&PT chuyên nghiệp với 27.232 nhà nghiên cứu. Bên cạnh đó, các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp khác và tổ chức dịch vụ KH&CN cũng đóng góp lần lượt 17.862 và 15.357 nhà nghiên cứu.

Xét theo lĩnh vực nghiên cứu, lực lượng nghiên cứu phân bổ chủ yếu vào khoa học kỹ thuật và công nghệ với 59.982 người (34,66%), tập trung nhiều ở các trường đại học và doanh nghiệp. Đứng thứ hai là khoa học xã hội với 45.382 người (26,23%), kế đến là khoa học y - dược với 32.481 người. Các lĩnh vực còn lại gồm khoa học tự nhiên (14.765 người), khoa học nông nghiệp (11.621 người) và khoa học nhân văn (8.810 người).

Như vậy, năm 2023, cơ cấu đội ngũ nghiên cứu của Việt Nam vừa phản ánh sự tập trung theo trình độ học vấn và khu vực thực hiện, vừa cho thấy xu hướng phân bố mạnh ở giáo dục đại học, doanh nghiệp và các ngành khoa học kỹ thuật – công nghệ, phù hợp với định hướng phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong giai đoạn hiện nay.